Chia sẻ kinh nghiệm trồng bơ. Hướng dẫn các kỹ thuật chăm sóc cây bơ để đạt năng suất cao và ổn định nhất. Thông tin được chia sẻ từ website vuacaygiong.com và caygiongvn.com. Mời bà con cùng theo dõi
 |
| Kỹ thuật trồng bơ |
Yêu cầu khí hậu đất trồng bơ
- Bơ là loại cây nhiệt đới thích nghi với khí hậu nóng ẩm mưa nhiều. Một số giống bơ thuộc chủng Mexico thì lại sinh trưởng tốt hơn ở khí hậu ôn đới, hơi lạnh, chất lượng thịt quả và độ béo cao nhưng trái thường nhỏ
- Lượng mưa phù hợp để trồng bơ là từ 1.500 - 2.000mm/năm. Và phải có một thời gian khô hạn kéo dài để phân hóa mầm hoa, những cơn mưa trái mùa từ tháng 1-3 ảnh hưởng rất nhiều đến năng suất của cây bơ
- Về đất đai bơ thích hợp trồng ở đất hơi dốc, thoát nước tốt, tầng canh tác tối thiểu 1m. Đất lẫn sỏi đá, thường không thích hợp để trồng bơ. Ở Việt Nam khu vực ở Tây Nguyên và các tỉnh lân cận thích hợp nhất để trồng bơ.
- pH của đất trồng bơ là 5 - 7, trên hoặc dưới mức này cây thường còi cọc dễ bị sâu bệnh, năng suất kém. Cần cải tạo đất để đưa mức pH về yêu cầu
Mật độ trồng bơ
- Trồng thuần: Khoảng cách 7x7m hoặc 6x7m đối với đất đốc, đất xấu
- Trồng xen cà phê: Khoảng cách 9x9m hoặc 12x12m. Trồng tại các góc ngã ta hoặc vị trí tương đương với 1 gốc cà phê trong hàng. Khi trồng nên tạo tán thắng cho cây
Lựa chọn giống bơ
- Các giống bơ trong nước: Bơ do viện Eakmat nghiên cứu: Bơ TA1, TA40. Bơ do tư nhân chọn lọc và đăng ký giống đầu dòng: Bơ Trịnh Mười, Bơ Đăk Farm, Bơ sáp trái dài 034. Trong đó giống bơ 034 một năm ra 2 vụ, trái dài hạt lép hoặc không hạt, cơm vàng sáp dẻo, vị thơm, được thị trường rất ưa chuộng
- Các giống bơ Mỹ, bơ Úc: Bao gồm các giống bơ vụ muộn như Bơ Booth 7, Bơ Pinkerton, Bơ Hass, Bơ Reed. Những giống này rất được thị trường nước ngoài ưa chuộng, có tiềm năng xuất khẩu rất cao
Thời vụ trồng bơ
- Bơ có thể trồng quanh năm, miễn là đáp ứng được khả năng tưới tiêu trong mùa khô. Tỷ lệ bơ sống khi trồng mùa khô thậm chí còn cao hơn vào mùa mưa nếu tưới nước đầy đủ. Do mùa khô đất khô ráo, ít sâu bệnh
- Nếu không có điều kiện tưới nước, có thể trồng vào khoảng tháng 4-6 DL, đây là thời điểm đầu mùa mưa, cây sẽ được cung cấp đủ nước. Nhưng bù lại dễ gặp mưa dầm phát sinh các bệnh về rễ
Cách trồng bơ
Sau khi đã chọn được giống bơ phù hợp, bà con nên tiến hành dọn đất chuẩn bị hố trồng trước 1 tháng so với thời điểm xuống giống. Việc chuẩn bị hố trồng sớm sẽ giúp đất ổn định hệ vi sinh, phân bón được phân giải hoàn toàn, tăng tỷ lệ sống cho cây con
- Hố trồng bơ có kích thước 60x60x60cm. Dùng lớp đất mặt trộn với 25-30kg phân chuồng hoai mục + 0,3-0,5 kg lân + 0,01g (một muỗng nhỏ) nấm đối kháng Trichoderma + 0,1 - 0,3kg NPK loại siêu đạm (30-9-9)
- Trộn đều đất và phân sau đó lấp hố lại, tưới đẫm nước.
Khi trồng tiến hành dùng dao hoặc kéo cắt phần nilon bầu ươm sao cho khéo, tránh làm vỡ bầu, động rễ. Đặt cây vào chính giữa hố trồng, mặt bầu cao hơn mặt đất tầm 5-7cm. Lấp đất, nén nhẹ quanh gốc. Vun gốc cao hơn xung quanh, phần đất dư có thể đánh thành bồn cao 10-20cm, rộng khoảng 1m-1m2. Tiện cho việc bón phân, phủ gốc, tưới nước sau này
Sau khi trồng xong, nên tưới đẫm nước và cắm cọc cố định cây, tránh gió mạnh làm gãy chồi. Có thể dùng thêm lưới nilon hoặc tàu lá dừa che nắng, nếu trồng mùa khô.
Cách chăm sóc bơ
Tưới nước: Năm thứ nhất đến năm thứ 3 - Cần thường xuyên kiểm tra đất ở gốc cây nếu thấy khô cần phải tưới ngay. Thường vào mùa khô 7-10 ngày tưới 1 lần. Từ năm thứ 3 trở đi, bộ rễ đã ăn sâu phát triển mạnh. Có thể tưới 20-25 ngày 1 lần trong mùa khô. Kết hợp tủ gốc giữ ẩm bằng rơm rạ, vỏ trấu, cỏ khô... Giai đoạn cây đang ra hoa nên ngừng tưới nước. Khi quả bằng ngón tay cái trở lên mới tưới trở lại
Làm cỏ: Mỗi năm tiến hành làm cỏ 4-5 lần tùy theo tình hình cỏ dại, nên giữ cho vườn bơ sạch sẽ, thông thoáng, vừa hạn chế sâu bọ mầm bệnh ẩn nấp vừa giảm sự canh tranh dinh dưỡng. Trong 1-2 năm đầu khi cây còn nhỏ, có thể tranh thủ đất để trồng các loại hoa màu họ đậu, giúp cải thiện thu nhập, tăng độ đạm trong đất.
Cắt tỉa cành tạo tán:
- Sau khi trồng 1-2 tháng cây bắt đầu quen đất và nảy chồi mới. Cần tiến hành chọn để lại 1-2 chồi vươn thẳng, mập khỏe để nuôi, các chồi và cành nhỏ cắt bỏ. Đồng thời cũng thường xuyên kiểm tra chồi vượt từ gốc ghép, tránh nuôi nhầm chồi. Trong trường hợp trồng xen với cà phê, chỉ nên nuôi 1 chồi duy nhất, tạo tán thẳng cho cây. Nuôi cành ngang cách ngọn cà phê từ 1-2m, hạn chế việc cạnh tranh không gian sống với cây cà phê.
- Mỗi năm sau vụ thu hoạch, tiến hành cắt bỏ các cành còi cọc, cành đã mang trái 3-4 vụ. cành sâu bệnh. Tạo dáng cân đối cho cây. Đặc biệt phần gốc nên để thoáng hạn chế các bệnh do nấm, sâu bọ hại rễ...
Bón phân:
- Bơ giai đoạn kiến thiết (1-2 tuổi): Cứ 30 ngày tiến hành bón thúc bằng phân NPK loại nhiều đạm (20-10-10 hoặc 30-9-9TE). Khi bón nên hòa tan với nước, tưới vào gốc để cây hấp thu nhanh chóng
- Bơ giai đoạn bói và kinh doanh (năm thứ 3 trở đi): Mỗi năm bón 3-4kg/gốc. Chia làm 4-5 lần bón. 3 lần mùa mưa, 1-2 lần mùa khô. Dùng phân NPK. Giai đoạn nuôi quả nên tăng tỷ lệ K (Kali) trong phân để tăng chất lượng quả. Khi bón nên bón theo hình chiếu của tán cây. Có thể dùng cuốc đánh rãnh nhẹ rồi lấp lại hạn chế phân bay hơi, gây lãng phí
- Lưu ý: Tránh bón phân vào giai đoạn cây đang ra hoa. Sẽ làm giảm tỷ lệ đậu trái. Nên bón trước hoặc sau thời điểm ra hoa khoảng 30 ngày
- Phân chuồng: 1-2 năm bón bổ sung 1 lần. Mỗi lần 20-30kg. Nên trộn chung với lân và nấm Trichoderma. Khi bón tiến hành đào rãnh sâu 20-30cm để lấp phân. Vị trí rãnh đối xứng quanh gốc. Dựa theo hình chiếu tán cây. Nên bón phân chuồng đầu hoặc cuối mùa mưa.
- Phân bón lá và phân vi lượng: Phun qua lá 1-2 lần/năm tùy theo các biểu hiện thiếu dinh dưỡng thể hiện qua lá, chồi non...
Phòng trừ sâu bệnh
- Các bệnh về nấm: Dùng thuốc Aliette, Ridomil Gold, COC85 phun 2-3 lần mỗi năm, đặc biệt là mùa mưa. Phun ướt đều 2 mặt lá. Ngoài ra, có thể hòa thuốc với tỷ lệ đậm đặc 1 chút tưới vào gốc.
- Sâu đục thân: Phun phòng vào tháng 4-5 DL, phun lần 2 vào tháng 7-8 DL. Hoặc có thể phun thuốc khi phát hiện cây bị sâu hại tấn công. Kết hợp với các biện pháp cưa cành bệnh tiêu hủy, dùng tăm bông nhét vào lỗ sâu đục, hoặc dùng vải tẩm thuốc trừ sâu quấn quanh vị trí sâu đục thân. Nên dùng các loại thuốc trừ sâu có tính lưu dẫn, thấm sâu, diệt sâu phổ rộng vừa hạn chế sâu đục thân vừa tiêu diệt các côn trùng gây hại khác như bọ xít muỗi, rệp sáp, rầy mềm
- Bọ xít muỗi: Gây hại quanh năm, đặc biệt là mùa mưa khi cây ra nhiều chồi non. Nên dùng các thuốc trừ sâu lưu dẫn, phun phòng trừ khi cây sắp ra chồi non
- Các bệnh về quả: Thường làm cho quả mất thẩm mỹ, giảm giá trị thương phẩm, có thể hạn chế bằng cách phòng trừ nấm bệnh, sâu bọ như đã trình bày bên trên.
Thu hoạch và bảo quản:
- Tùy theo giống bơ mà thời điểm thu hoạch khác nhau: Thông thường tháng 8-9 là vụ bơ chính, các giống thu hoạch muộn là từ tháng 9 đến tháng 2 DL. Các giống tứ quý 2-3 vụ thì thường ra gối đầu quanh năm
- Thu hoạch khi vỏ có dấu hiệu chuyển từ màu xanh sang màu hơi vàng. Có nhiều nốt cám hiện lên trên vỏ. Bớt độ bóng. Khi lắc có thể nhận thấy phần hạt rời ra.
- Hái bằng móc có túi hứng, cắt cả cuống sẽ để được lâu hơn. Không nên để quả rơi xuống đất, dễ bị bể, trầy vỏ, giảm giá trị
- Khi hái xong nên chuyển đi tiêu thụ ngay, các giống bơ thường chín sau 2-3 ngày, các giống bơ ngoại như giống bơ bút, giống bơ hass, giống bơ reed, giống bơ pin... thường chín chậm hơn khoảng 7-8 ngày.
- Khi vận chuyển, nên lót vào thùng cạc-tông, bên trong có mút mềm hoặc giấy vụn, rơm... để tránh làm trầy xước vỏ, giảm giá trị thương phẩm
304/57/1 Nguyễn Lương Bằng, Xã Hòa Thắng, TP. Buôn Ma Thuột
Điện thoại hỗ trợ 0944 333 855 - 0945 857 356
